Mensenrechten Voor Iedereen | Mensenrechten voor iedereen Ga naar inhoud
Sta stil bij
mensenrechten
Recht op
voor iedereen

Mensenrechten Voor Iedereen

Mensenrechten gelden voor alle mensen op de wereld. Voor de bescherming van mensenrechten zijn wereldwijd afspraken gemaakt. Alleen gaat dit nog niet altijd goed. Soms word je ongelijk behandeld. Soms ga jij andermans grenzen over.

Om je recht te kunnen halen moet je weten wat deze rechten betekenen. Maar je moet ook weten hoe jouw rechten verbonden zijn met de rechten van mensen om je heen. Alle mensen hebben dezelfde mensenrechten. De ervaringen met mensenrechten zijn alleen voor iedereen verschillend. 

Daarom gaan wij het land in om met jou te praten, zodat wij ons werk nog beter kunnen aansluiten op wat er leeft in onze samenleving. Op deze website vind je waar je ons kunt ontmoeten, ervaringen van anderen en materialen om aandacht te vragen voor mensenrechten.

Betekenis van mensenrechten

Mensenrechten beschermen de waardigheid van ieder mens. Voor een samenleving waarin iedereen kan meedoen, zichzelf mag zijn en een talent kan inzetten. Je hebt deze rechten omdat je mens bent, welk geslacht, afkomst, godsdienst, seksuele voorkeur of politieke kleur je ook hebt. 

Om mensenrechten voor iedereen te beschermen, zijn er soms maatregelen nodig. Het College voor de Rechten van de Mens beschermt de mensenrechten in Nederland. Wij geven voorlichting, adviseren de regering en het parlement, doen onderzoek en rapporteren aan internationale mensenrechteninstituten.

Heb je het idee dat je wordt gediscrimineerd? Of het nu op werk, in het onderwijs of door een winkel is: je kunt naar ons toekomen met je klacht. Wij onderzoeken en beoordelen dan of er sprake is van discriminatie.

Deel jouw ervaring

Wij gaan het land in met de Mensenrechtenspiegel. Om stil te staan bij jouw ervaringen met mensenrechten. Maar ook om met elkaar te reflecteren op de ervaringen van de mensen om je heen. Wat betekenen mensenrechten voor jou? En welk mensenrecht verdient volgens jou meer aandacht?

Wij zijn benieuwd naar jouw gedachten en ideeën. Wij vinden het belangrijk om te weten wat er in onze samenleving leeft. De Mensenrechtenspiegel staat op verschillende plekken in het land. Hieronder vind je een overzicht. Zien wij jou daar?

Lancering Mensenrechten Voor Iedereen

De lancering van de campagne 'Mensenrechten Voor iedereen'. Voorzitter Jacobine Geel onthult samen met burgemeester Sharon Dijksma de Mensenrechtenspiegel. Vanaf 2023 trekken wij met de Mensenrechtenspiegel het land in.


De Mensenrechtenspiegel is op de begane grond in de Stijlkamer van winkelcentrum Hoog Catharijne in Utrecht te vinden. 


Tijdstip: 11.00 - 13.00 uur

10 jaar College voor de Rechten van de Mens

Tijdens deze besloten bijeenkomst staan wij stil bij 10 jaar mensenrechten in Nederland. 2022 is een bijzonder jaar: het College voor de Rechten van de Mens viert zijn tienjarig bestaan. Vanaf 2023 trekken wij met de Mensenrechtenspiegel het land in.

De Mensenrechtenspiegel is op de begane grond in de hal van The Colour Kitchen in Utrecht te vinden.

Tijdstip: 14.30 - 17.30 uur

Provinciale Statenverkiezingen 2023

Tijdens de verkiezingen voor de Provinciale Staten en waterschappen is onze zittingszaal een gebarentalig stembureau dat speciaal is ingericht voor dove en slechthorende kiezers. De stembureauleden spreken gebarentaal en er zijn gebarentolken aanwezig. Ook mensen zonder auditieve beperking zijn van harte welkom.

De Mensenrechtenspiegel is bij het informatiepunt van het College voor de Rechten van de Mens in Utrecht te vinden.

Tijdstip: 07.30 - 21.00 uur

Platform Gemeenten en Mensenrechten

Tijdens deze bijeenkomst van Platform Gemeenten en Mensenrechten staan wij op een informatiemarkt en geven wij een workshop over stereotypen en vooroordelen. Deze bijeenkomst richt zich op gemeentebestuurders, gemeenteambtenaren en gemeenteraadsleden en het thema is discriminatieverbod op lokaal niveau.

De Mensenrechtenspiegel is op de informatiemarkt bij Media Plaza en Supernova in de Koninklijke Jaarbeurs in Utrecht te vinden.

Tijdstip: 09.30 - 17.30 uur

Expeditie NEXT 2023

Het wetenschapsfestival Expeditie NEXT 2023 strijkt neer in Middelburg. Kinderen gaan op avontuur langs meer dan honderd activiteiten verspreid door de binnenstad. Wij staan in het programma met de activiteit 'Varen naar een nieuw land'. Tijdens deze activiteit leren kinderen meer over het verschil tussen wensen (niet nodig, meer ‘luxe’) en behoeften (écht nodig).

De Mensenrechtenspiegel en activiteit is in het oude stadhuis van Middelburg te vinden.

Tijdstip: 11.00 - 17.00 uur

Queer & Pride Amsterdam 2023

Tijdens Queer & Pride Amsterdam kan je deelnemen aan veel activiteiten. Voor ieder wat wils en aan elke gemeenschap is gedacht. Wij staan in het programma van de Pride Hub. Bij de StudentPride Meet-up gaan wij met studenten in gesprek over hun ervaringen met mensenrechten in Nederland.


De Mensenrechtenspiegel is in de ontvangsthal van The Social Hub in Amsterdam te vinden.


Tijdstip: 12.00 - 18.00 uur

Tweede Kamerverkiezingen 2023

Voor de Tweede Kamerverkiezingen is het gebouw van het College voor de Rechten van de Mens weer een meertalig stembureau met dove en slechthorende stembureauleden. De voorzitter en alle stembureauleden communiceren in Nederlandse Gebarentaal (NGT) en er is een gebarentolk aanwezig.

De Mensenrechtenspiegel is bij het informatiepunt in de hal van het College in Utrecht te vinden.

Tijdstip: 07.30 - 21.00 uur

75-jarig bestaan van de UVRM

Wij staan met Studie- en Informatiecentrum Mensenrechten in de grote hal van van de Centrale Bibliotheek Utrecht op de Neude. Midden in het land openen wij met onze Mensenrechtenspiegel het gesprek over ervaringen met mensenrechten in Nederland.

De Mensenrechtenspiegel is van 8 december tot 22 december van de Bibliotheek Neude in Utrecht te vinden.

Tijdstip: maandag tot en met vrijdag van 09.00 - 21.00 uur en zondag van 10.00 - 18.00 uur.

Expeditie NEXT 2024

Het wetenschapsfestival Expeditie NEXT 2024 strijkt neer in Zutphen. Kinderen gaan op avontuur langs meer dan honderd activiteiten verspreid door de binnenstad. Wij staan in het programma met de activiteit 'Varen naar een nieuw land'. Tijdens deze activiteit leren kinderen meer over het verschil tussen wensen (niet nodig, meer ‘luxe’) en behoeften (écht nodig).

De Mensenrechtenspiegel en activiteit is in het stadhuis van Zutphen te vinden.

Tijdstip: 11.00 - 17.00 uur

Queer & Pride Amsterdam 2024

Tijdens Queer & Pride Amsterdam kan je deelnemen aan veel activiteiten. Voor ieder wat wils en aan elke gemeenschap is gedacht. Na de Pride March staan wij op Pride Park bij The Rainbow Market. Daar praten wij met de LHBTI+ gemeenschap over mensenrechten in Nederland. Wij gaan ervaringen en kennis delen, maar ook tips om je recht te halen.


De marktkraam is op The Rainbow Market van Pride Park in Amsterdam te vinden.


Tijdstip: 12.00 - 19.00 uur

Kies jij de volgende locatie?

Heb je ideeën voor nieuwe locaties? Bijvoorbeeld een activiteit rond de Internationale Dag van de Mensenrechten op 10 december?

Stuur ons een bericht: communicatie@mensenrechten.nl.

De Mensenrechtenspiegel staat in een passage van winkelcentrum Hoog Catharijne. Een vrouw kijkt in een spiegel, terwijl een andere vrouw toekijkt.
De Mensenrechtenspiegel (Foto: Ebru Aydin)

Laat je inspireren

Dit zijn verhalen van mensen die zich met hart en ziel inzetten voor mensenrechten in onze samenleving. Mensen die onvermoeibaar opkomen voor jouw mensenrechten. 

Lotte staat en heeft een roze jumpsuit aan en kijkt de cameralens in.  Op de achtergrond een afbeelding van een meisje met een UNICEF tas over haar schouder.
Lotte Raisifar (Foto: Tirzah Schnater)

Knap hoe kinderen verder kunnen kijken dan hun eigen wereld

Lotte Raisifar, specialist kinderrechten educatie en participatie bij UNICEF Nederland

Sinds vier jaar werkt Lotte aan jeugdeducatieprojecten bij UNICEF Nederland. Een daarvan is een gastles in de klas waarbij basisschoolkinderen leren over de kinderrechten uit het Kinderrechtenverdrag, dat sinds 1995 in Nederland geldt. ‘Ik zie het als mijn opdracht om de woorden te vinden die maken dat kinderrechten echt gaan leven.’ Dat begint al met uitleggen hoe ze zijn ingedeeld, door samen met de klas alle kinderrechten op kaarten in een cirkel te leggen. ‘Je hebt kinderrechten ter bescherming voor dingen die niet goed voor je zijn, zoals mishandeling en misbruik. Er zijn ook kinderrechten die zorgen dat je meetelt en dat je gelijk behandeld wordt. En er zijn rechten die zorgen dat je de dingen krijgt die je écht nodig hebt: onderwijs, een huis, goede voeding. Kinderrechten zijn mensenrechten maar dan speciaal voor kinderen. Je hebt ze tot je achttiende, maar daarna is het niet klaar zeg ik altijd, want dan heb je mensenrechten. Als kind heb je eigenlijk bonusrechten. Omdat je afhankelijk bent van volwassenen, heb je extra bescherming nodig.’

Lotte ziet vaak al een sterk ontwikkeld gevoel voor rechtvaardigheid bij basisschoolleerlingen. ‘Knap hoe ze verder kunnen kijken dan hun eigen wereld. Er kwam bijvoorbeeld een keer een discussie op gang over vluchtelingen uit Oekraïne en Syrië en waarom deze mensen anders behandeld werden. Ik ben dan echt onder de indruk van de fijngevoeligheid. Hoe goed ze daar over kunnen praten.’

Het verschilt per klas van hoeveel kinderen zélf de rechten zijn geschonden. ‘Maar ze zijn er altijd: kinderen die niet fijn opgroeien bij hun ouders, die niet altijd krijgen wat ze nodig hebben. Meestal weten leerkrachten daar wel van, in de les komt niet iets nieuws naar boven. Maar het is belangrijk om alle rechten te benoemen, ook recht op bescherming tegen mishandeling en misbruik bijvoorbeeld. En te vertellen wat je kunt doen als je rechten worden geschonden. Praten met iemand die je vertrouwt, bellen met de kindertelefoon of de kinderombudsman.’

Alle geportretteerden kiezen een mensenrecht waar ze veel aandacht aan besteden in hun leven en hun werk.

Je koos voor het recht op informatie. Waarom?
‘In mijn rol is het belangrijk dat ik me steeds afvraag: hoe ontvangt iemand mijn informatie? Lever ik het op de juiste manier aan? In begrijpelijke taal bijvoorbeeld, en door voorbeelden uit hun belevingswereld te gebruiken. Ik heb liever dat kinderen heel erg nieuwsgierig worden en dat ze het nog niet helemaal snappen, dan dat je ze helemaal overspoelt met informatie en dat ze afhaken. Maar mijn opdracht reikt eigenlijk nog veel verder. Uiteindelijk heeft elk kind het recht om te weten wat zijn kinderrechten zijn. Want als je niet weet waar je recht op hebt, weet je ook niet waar je voor op kunt komen.’

Wat betekenen mensenrechten voor jou?
‘Mensenrechten en kinderrechten zijn van groot belang. Helaas leven we in een wereld waarin die rechten nog steeds iedere dag geschonden worden. We zien heel veel dingen misgaan. Ik kan me voorstellen dat je je als kind – en misschien ook als volwassene – machteloos kunt voelen hierover. Ik wil graag laten zien hoe je je rechten weer als een kracht kunt zien.’

Maud heeft een blouse aan, kijkt recht in de camera en de foto is vanaf de middel genomen
Maud (Foto: Tom van Huisstede)

Creëer een prettige en veilige leeromgeving voor álle kinderen

Maud, Bestuurslid Actie bij Stichting Asian Raisins

Maud is bestuurslid Actie van de Stichting Asian Raisins, één van de leidende organisaties in het bestrijden van racisme jegens Oost- en Zuidoost-Aziatische mensen in Nederland. Ze is vastberaden en gemotiveerd om de wereld mooier achter te laten. Naast dat ze bezig is met het afronden van haar master in Crisis and Security Management, is ze werkzaam in het publieke domein, speelt ze drums, bezoekt ze concerten en duikt ze diep in het cyberdomein.

Alle geportretteerden kozen een mensenrecht waar ze veel aandacht aan besteden in hun leven en werk.

Je koos voor het recht op gelijke behandeling voor iedereen. Waarom?
Asian Raisins zet zich in voor een meer gelijkwaardig, representatief en inclusief Nederland dat uiteindelijk hopelijk racismevrij wordt. Daarvoor is er verandering nodig op institutioneel én op individueel niveau – hoe gaan we met elkaar om?

Voor onze campagne Stop Hanky Panky Shanghai konden we helaas putten uit tal van persoonlijke ervaringen. Van onszelf en uit onze gemeenschappen. Onder de mensen uit onze gemeenschappen (4.000 op Facebook, 9.000 op Instagram en 300 op Discord) zijn voorbeelden van racistische bejegening op straat tot misrepresentatie in de media, het gesprek van de dag. We hebben gekeken naar wat nu echt effectief is in het bestrijden van anti-Aziatisch racisme en ervoor gekozen om ons te richten op het onderwijs. Het is één van de meest invloedrijke instituties van onze samenleving. En het is de plek waar onze kinderen worden gevormd, waar ze belangrijke lessen leren over sociale interactie.

Voor een buitenstaander lijkt het misschien onschuldig. Een zogenaamd verjaardagslied met een paar verzonnen en zogenaamd Chinees-klinkende woorden die bij elkaar gegooid worden. Maar ik heb dat lied zelf moeten aanhoren vanaf groep 1 op de basisschool. Waarbij iedereen diens ogen naar achteren trok: een ronduit racistisch gebaar. Ik wilde het liefst niet jarig zijn. Als kind krijg je het verkeerde beeld over je eigen cultuur en je gaat je onzeker voelen. En voor niet-Oost- en Zuidoost-Aziatische kinderen is het kwalijk dat ze schadelijk en racistisch gedrag aangeleerd krijgen en dat dit genormaliseerd wordt.

We merken dat kinderen heel begripvol zijn als je ze uitlegt dat het lied en bijbehorend gedrag kwetsend is voor anderen. De weerstand zit meer bij ouders, leerkrachten en op de institutionele niveaus van schoolbesturen en PABO’s. Om toe te werken naar een inclusieve leeromgeving voor ieder kind hebben we een lespakket gemaakt voor groep 7 en 8. Het bevat een tool die kinderen en volwassenen bewust maakt van discriminatie in het algemeen en specifiek van anti-Aziatisch racisme. Ook zit er een nieuwsbrief bij voor de ouders. Iedereen kan het downloaden op onze website.

Wij zien dit lespakket als een eerste stap. Uiteindelijk hopen we dat alle PABO-studenten als onderdeel van het curriculum leren over verschillende culturen en afkomsten en het tegengaan van racisme in de klas. We roepen PABO’s en andere onderwijsinstituten dan ook op: wacht niet tot de overheid het, hopelijk binnenkort, verplicht maakt of van je eist, maar begin vandaag nog met hier werk van maken. Zo creëer je een prettige en veilige leeromgeving voor álle kinderen.

Wat betekenen mensenrechten voor jou?
Niemand kiest ervoor hoe die geboren wordt. In mijn ideale wereld wordt niemand daarop beoordeeld en heeft iedereen dezelfde rechten op vrijheid, ontplooiing en levensgeluk.

Portret van wielrenner Sebastien Sutherland: heeft tatoeages en een wielrenoutfit aan, zit op een wielrenfiets met een helm op en kijkt naar rechts
Sebastien Sutherland (Foto: Tirzah Schnater)

Being visibly myself in the cycling world, can help others to be visible too

Sebastien Sutherland, Cyclist at Pride & Sports

(Ga naar beneden voor Nederlands)

At this year’s Queer & Pride Amsterdam, Sebastien Sutherland will run the largest Pride ride in Europe, called Pedal for Pride. As a volunteer for Pride & Sports, Sebastien organizes Queer Wheels, one of the first LGBTI+ cycling groups in the Netherlands. With a thirty to forty kilometers cycling route twice a month, it is always fully booked.

‘I found cycling in my early twenties when I studied in London, and it has always been about self-reflection and community to me. Until then, I had been in boarding school in Scotland, which is where I grew up. A time where I was the most not myself, because I had to be someone else to fit in. It took me a really long time to unlearn, and to relearn what it is to be me. Being outdoors, doing sports and especially cycling, has been my mental escape. Having a safe space to move your body is so important.

Sadly enough, the world of cycling is very exclusionary. It’s difficult to be a queer or trans cyclist. I’m so lucky to have found this great community in Amsterdam. My colleagues from Rapha, the cycling shop where I work, the people from We Are Queer gym, where I run my rides from. I’m able to actively make a change for queer and trans people in cycling. Representation is so important. If you can see someone like you doing something you’re interested in, you know you can do it too. In all my Queer Wheels groups, I want to create a space where people can ask questions out loud, without feeling they should know already. I hope that people can stand behind me and feel confident, because I didn’t have that. And being visibly myself in the cycling world, can help others to be visible too in other sports.’

All portrayed choose a human right that is important to them in their lives and work.

You chose the right to health and healthcare. Why?
‘I believe in the right for everyone to live a healthy lifestyle. For me, being able to move my body and do sports is a human right. Everyone should have access to this, in some way. As it comes to health care for trans people, that needs to be so much better. I’ve been on the waiting list for four years, and still haven’t had a call from the VUmc hospital. Meanwhile I had top surgery and hormone replacement therapy through other places. If I hadn’t had access to this lifesaving health care this year, I wouldn’t know where I’d be now. I was in a very dark place. We are part of the population and should be treated as such. Everyone deserves access to health care and to be treated fair.’

What is your connection to human rights?
‘In my own process, I had a wakeup call that not everybody has access to human rights. When I put my head above the water to breathe, because I was drowning, it was scary because I could see all the bad stuff, people who are suffering for all kinds of reasons. That made me passionate about human rights. People should have equal access to everything. And I need to use my voice for that purpose. At Queer & Pride, we’re going to celebrate and take up space in cycling. But let’s not forget that Pride is a protest. Things are getting worse, and that is why we need support.’

---

Zichtbaar mezelf zijn in de wielrenwereld, kan anderen helpen ook zichtbaar te zijn
Tijdens Queer & Pride Amsterdam van dit jaar zal Sebastien Sutherland de grootste Pride-tocht in Europa organiseren, genaamd Pedal for Pride. Als vrijwilliger bij Pride & Sports organiseert Sebastien, Queer Wheels, één van de eerste LHBTI+ wielrengroepen in Nederland. Met een route van dertig tot veertig kilometer twee keer per maand is het altijd volgeboekt.

‘Ik ontdekte het wielrennen toen ik begin twintig was en studeerde in Londen, en voor mij ging het altijd over zelfreflectie en gemeenschap. Tot die tijd zat ik op een kostschool in Schotland, waar ik ben opgegroeid. Een periode waarin ik het minst mezelf was, omdat ik iemand anders moest zijn om erbij te passen. Het heeft heel lang geduurd om dat af te leren en opnieuw te leren wie ik echt ben. Buiten zijn, aan sport doen en vooral fietsen waren mijn mentale ontsnapping. Een veilige plek hebben om je lichaam te bewegen is zo belangrijk.

Helaas is de wielrenwereld erg uitsluitend. Het is moeilijk om een queer of trans wielrenner te zijn. Ik ben zo gelukkig dat ik deze geweldige gemeenschap in Amsterdam heb gevonden. Mijn collega's van Rapha, de fietswinkel waar ik werk, de mensen van de We Are Queer gym, waar ik mijn tochten organiseer. Ik kan actief verandering brengen voor queer en trans mensen in de wielrenwereld. Representatie is zo belangrijk. Als je iemand zoals jij iets ziet doen waarin je geïnteresseerd bent, weet je dat je het ook kunt. In al mijn Queer Wheels-groepen wil ik een ruimte creëren waar mensen hardop vragen kunnen stellen, zonder het gevoel te hebben dat ze het al zouden moeten weten. Ik hoop dat mensen zich daardoor zelfverzekerd voelen, want dat heb ik nooit gehad. En door zichtbaar mezelf te zijn in de wielrenwereld, kan ik anderen helpen ook zichtbaar te zijn in andere sporten.’

Alle geportretteerden kozen een mensenrecht waar ze veel aandacht aan besteden in hun werk of leven.

Je koost het recht op gezondheid en zorg. Waarom?
‘Ik geloof in het recht van iedereen om een gezonde levensstijl te leiden. Voor mij is het kunnen bewegen van mijn lichaam en aan sport doen een mensenrecht. Iedereen zou hier op de één of andere manier toegang toe moeten hebben. Wat betreft gezondheidszorg voor trans personen, dat moet zoveel beter zijn. Ik sta al vier jaar op de wachtlijst en heb nog steeds geen oproep van het VUmc ziekenhuis gehad. Ondertussen heb ik wel een borstoperatie en hormoonbehandeling gehad via andere plekken. Als ik deze levensreddende zorg dit jaar niet had kunnen krijgen, zou ik niet weten waar ik nu zou zijn. Ik was op een heel donkere plek. We maken deel uit van de bevolking en zouden als zodanig behandeld moeten worden. Iedereen verdient toegang tot gezondheidszorg en een eerlijke behandeling.’

Wat betekenen mensenrechten voor jou?
‘In mijn eigen proces kreeg ik een wake-up call dat niet iedereen toegang heeft tot mensenrechten. Toen ik mijn hoofd boven water uitstak om adem te halen, omdat ik aan het verdrinken was, was het eng omdat ik al het slechte kon zien. Mensen die lijden om allerlei redenen. Dat maakte me gepassioneerd over mensenrechten. Mensen zouden gelijke toegang moeten hebben tot alles. En daar moet ik mijn stem voor gebruiken. Tijdens Queer & Pride gaan we het fietsen vieren en ruimte innemen. Maar laten we niet vergeten dat Pride een protest is. De situatie verslechtert en daarom hebben we steun nodig.’

Cylus glimlacht breed.
Cylus Kawesi (Foto: Tom van Huisstede)

Kansenongelijkheid in het onderwijs werkt door in de levens van heel veel mensen

Cylus Kawesi, Bestuurslid bij Landelijk Aktie Komitee Scholieren

De 18-jarige Cylus Kawesi is dit jaar bestuurslid van het Landelijk Aktie Komitee Scholieren. Hij rondde vorig jaar de Vmbo-tl af en zit nu in havo 4 op een middelbare school in Maarssen. Als 9-jarige verhuisde hij van Oeganda naar Nederland. Aan het einde van de basisschool kreeg hij het advies Vmbo-kader terwijl zijn citoscore Vmbo-tl en havo aangaf, en hij dat ook graag wilde doen. Zijn vragen hierover leidden niet tot een ander advies van de leerkracht, terwijl kinderen van wo of hbo opgeleide, witte ouders wel die kans kregen. ‘Bang dat je het niet aankan’ en ‘dit is het beste voor jou’, kreeg hij te horen. Het gevoel van ongelijkheid en onmacht dat hij hiervan kreeg, legde de basis voor zijn maatschappelijk bewustzijn en missie om een kritisch geluid over kansenongelijkheid in het onderwijs te laten horen. Dat begon als voorzitter in de leerlingenraad en medezeggenschapsraad op zijn eigen school, en leidde tot een plek in het zevenkoppige bestuur van LAKS dit schooljaar. En precíes dat kritische geluid brengen doet hij nu. In workshops op scholen door het hele land, maar ook bij het ministerie van Onderwijs en op andere plekken waar onderwijsbeleid gemaakt wordt.

Alle geportretteerden kozen een mensenrecht waar ze veel aandacht aan besteden in hun leven en werk.

Je koos voor het mensenrecht recht op onderwijs voor iedereen. Waarom?
Als het bij mij gebeurt, gebeurt het ook bij andere mensen. Kansenongelijkheid in het onderwijs is een probleem van onze samenleving dat doorwerkt in de levens van heel veel mensen. Iedereen heeft recht op onderwijs, maar ook op het juiste onderwijs dat bij je past. En iedereen verdient daarbij een gevoel van eigenwaarde. Het beeld dat je meer waard bent voor de samenleving als je havo of vwo doet, en minder als je vmbo doet, is heel hardnekkig. En als je dan een zwarte huidskleur hebt, zoals ik, of je komt uit een gezin met minder geld, of je hebt ouders die niet wo of hbo opgeleid zijn, en je wordt daarom vaker in de vmbo-groep gezet dan in een havo- of vwo-groep: dan krijg je een groep mensen die zich minderwaardig voelt ten opzichte van die andere groep, die zich dan weer superieur voelt. Ik wil in de gespreken die ik nu op scholen voer leerlingen bewust maken van hun eigen positie en van het idee dat er in hun klas mensen zitten die minder kansen hebben dan zij, dat ze eens in andermans schoenen gaan staan en onderzoeken waarin zij hen zouden kunnen helpen. En ik wil beleidsmakers en docenten laten nadenken over wat een indeling op een bepaald onderwijsniveau/richting doet met de eigenwaarde van kinderen.

Wat betekenen mensenrechten voor jou?
Dat mensen de mogelijkheid hebben te zijn wie ze willen zijn, maar daarbij ook moeten accepteren dat we niet hetzelfde zijn en dat het soms nodig is water bij de wijn te doen. Dat we in gesprek zijn en blijven met elkaar en bereid zijn van elkaar te leren. Over waar we vandaan komen, waar we in geloven. We behoren allemaal tot subculturen, maar dat kan volgens mij heel goed bestaan naast samenleven met elkaar.

Benny staat, heeft een lichtgekleurd overhemd en spijkerbroek aan en kijkt naar links
Benny Elferink (Foto: Tirzah Schnater)

Ik wil laten zien dat dove mensen ook horen bij het politieke proces

Benny Elferink, Directeur Nederlands Gebarencentrum

Benny Elferink werkt ruim twintig jaar voor het Nederlands Gebarencentrum, waarvan twee jaar als directeur. Tijdens de verkiezingen is hij voorzitter van het stembureau in het gebouw van het College, dat hij samen met andere dove mensen bemant. Benny is doof geboren. Zijn ouders, zus en vrouw zijn doof. Hij heeft twee dochters, de jongste is ook doof. Doof zijn op zichzelf is niet erg, vindt hij. De gevolgen voor wat betreft aan informatie komen en communiceren wel. In zijn jeugd in de jaren 70 was er geen ondertiteling, geen tolk en geen telefoon waarop je kon typen. Hij zat op de dovenschool en kreeg spraaklessen, verschrikkelijk vond hij dat. Gebaren mocht niet, op sommige scholen werden kinderen zelfs geslagen als ze het toch deden. Gelukkig is er sinds de jaren 80 veel veranderd. Gebaren mag nu, en er is veel meer toegang tot informatie. En dat betekent voor Benny: toegang hebben tot de wereld.

Alle geportretteerden kozen een mensenrecht waar ze veel aandacht aan besteden in hun leven en werk.

Je koos het recht op politieke participatie voor iedereen, waarom?
Al diverse keren zet ik mij in bij een stembureau dat volledig door dove mensen wordt gerund. Toegankelijkheid is goed, maar het gaat ook om zichtbaarheid. Dat dove mensen gewoon meedoen in de samenleving. Veel doven hebben niet zoveel affiniteit met politiek. Dat is niets voor mij, ver weg, denken ze. Maar politiek bepaalt ons leven. Ik wil dove én horende mensen laten zien dat dove mensen ook horen bij het politieke proces. Gebarentaal zie ik als de brug daar naartoe. Hoe belangrijk dat is realiseerde ik me voor het eerst op het wereldcongres voor doven in Finland in 1987. Daar was gebarentaal de voertaal. Ik zag daar dove mensen die op goede posities zaten, dove professoren die lezingen gaven over gebarentaal in gebarentaal. Mensen die diepgaande gesprekken met elkaar konden voeren in gebarentaal. Gebarentaal is een volwaardige taal, en daar wil ik me voor inzetten.

Wat betekenen mensenrechten voor jou?

Ik zou graag linguïstische rechten willen toevoegen aan mensenrechten: het recht op taal. Daardoor maak je de rol van gebarentaal minder vrijblijvend. Het moet vanzelfsprekend worden dat overheids- en publieke informatie ook in gebarentaal is.

Kom in actie

Gebruik onze producten en vraag aandacht voor mensenrechten in Nederland. Bijvoorbeeld thuis, op je werk, op school, bij je sportclub, op straat of online. Dat kan in het groot en in het klein. Er is een aantal activiteiten dat je kunt doen:

• Doe nu de RechtCheck en ontdek hoe RechtVaardig je bent
• Geef met RechtVaardig aandacht aan mensenrechten op school 
• Ga naar Het Vraagstuk en luister naar kwesties uit de praktijk
• Leg het melden van een misstand of discriminatie bij het College uit

Stuur ons een e-mail als je een vraag of hulp nodig hebt of deel jouw ervaringen op sociale media #MensenrechtenVoorIedereen.